BRAKİYAL PLEKSUS FELCİ
Brakiyal pleksus, boyundan kola uzanan geniş bir sinir ağıdır. Bu sinirler kol ve ele hareket ve his sağlar. Brakiyal pleksus felci, doğum sırasında meydana gelebilecek brakiyal pleksusta önemli bir yaralanmanın sonucu olarak kolun bazı kısımlarında zayıflık veya felçtir.
Brakiyal pleksus felci doğum sırasında ortaya çıkabilir. Bazen bebeğin başı doğduktan sonra omuzları bazen annenin leğen kemiği içinde sıkışır. Omuzları serbest bırakmak için baş karşı tarafa yatırılır ve bu brakiyal pleksus sinirlerini gerer. Brakiyal pleksus felci, bebeğin rahim içindeki pozisyonundan da kaynaklanabilir ve nadir durumlarda sezaryen sırasında ortaya çıkabilir.
Brakiyal Pleksus Felci Belirtileri ve Semptomları Nelerdir?
Brakiyal pleksusu oluşturan sinirler, beyinden kola elektrik sinyalleri taşır, böylece kol ve el hissedebilir ve hareket edebilir. Sinirler yaralanırsa, kol ve el kasları beyinden gelen tüm talimatları alamayabilir. Bunun sonucunda şunlar olabilir:
- Etkilenen kol normal hareket etmiyor
- Kollardaki kaslar zayıflamaya başlıyor
- Etkilenen kolda sınırlı his (örneğin sıcaklık veya ağrı).
Bebeğinizin ayrıca aşağıdakiler de dahil olmak üzere yaralanmanın bir sonucu olarak başka sorunları olabilir:
- kırık köprücük kemiği (klavikula)
- kırık bir üst kol kemiği (humerus)
- Horner sendromu (göz kapağı düşer ve gözbebeği zayıf kolla aynı tarafta biraz daha küçüktür).
Brakiyal Pleksus Felci Hasarına Ne Sebep Olur?
Brakiyal pleksus felci hasarının nedenleri arasında şunlar olabilir:
- Büyük gebelik boyutu
- Makat doğum
- Uzun süreli veya zor doğum
- Vakum veya forseps destekli doğum
- İkiz veya çoğul gebelik
- Brakiyal pleksus doğum yaralanmasıyla sonuçlanan önceki doğum öyküsü
Brakiyal Pleksus Felci Nasıl Teşhis Edilir?
Yenidoğan brakiyal pleksus yaralanmaları yaygın bir doğum yaralanması türüdür. Yine de, yenidoğanlarda tanımlamak zor olabilir. Doktorlar etkilenen kolu felç, uyuşma, pozisyon ve kavrama gücü açısından kontrol edecektir. Ayrıca bebeğin Moro refleksini (irkilme tepkisi) kontrol edeceklerdir.
Bu yaralanmaları olan bebekleri tedavi eden bir uzman şu tetkikleri isteyebilir;
- Röntgen
- Sinir ve kas fonksiyonunu test etmek için sinir iletim çalışması (NCS) ve elektromiyogram (EMG)
- Manyetik rezonans görüntüleme (MRI)
Brakiyal Pleksus Felci Tedavisi Nedir?
Değerlendirme tamamlandıktan sonra size düzenli incelemeler, esnemeler, pozisyon verme, ortez ve gerekirse yerel servislere yönlendirmeyi içerebilecek bir tedavi ve takip planı sağlanacaktır.
Brakiyal pleksus yaralanması olan bebeklerin hepsi fizyoterapi tedavisi ile tamamen iyileşir. Bununla birlikte, nadir durumlarda, bazı çocuklar sinirler, kaslar ve kemikler için ameliyat gerektirebilir.
Rehabilitasyon
Rehabilitasyonun amaçları:
- Etkilenen kolda eklem sertliğini azaltmak
- Aileye tutulan kolun pozisyonlanması ile ilgili bilgi vermek
- Etkilenen kolun aktif kullanımını sağlamak
- Bebeğin kol hareketlerini arttırıp güçlendirmek
- Yaşına uygun hareket ve becerileri kazanmasını sağlamak
- Eklemin hareket kabiliyetini korumak ve gelişebilecek eklem şekil bozukluklarını önlemek
Rehabilitasyon alanında uygulanan diğer tedavi seçenekleri
- Elektriksel stimülasyon: Kas kütlesini arttırmak ve kasın atrofisini engellemek için cilt üzerine yerleştirilmiş elektrotlar ile belirli kaslara uygulanır. Tedavi fizyoterapist tarafından evde taşınabilir cihazlar ile uygulanabilir.
- Kinezyolojik bantlama: Omuz çevresindeki kasların fonksiyonlarını desteklemek amacıyla konu ile ilgili yeterli deneyime sahip olan fizyoterapist tarafından belirli bölgelerde cilt üzerine yapıştırılır. Diğer tedavi yöntemleri ile birlikte uygulanabilir.
- Zorunlu kullanım tedavisi (ZKT): Sağlam üst ekstremitenin eldiven veya askı yardımı ile hareketi engellenir. Etkilenen üst ekstremite çalışma saatlerinin %90’nı veya 6-8 saat/günde ZKT programına alınır. Tedavi fizyoterapist veya aile gözetiminde çocuğun belirlenmiş görevleri yerine getirerek uygulanabilir.
- Ortez kullanımı: Genel olarak cerrahi girişimleri sonrası kolun pozisyonlama hedefi ile kullanılır.
Evde Bakım
Fizyoterapistiniz tarafından size egzersizler veya splintler verildiyse, bunları nasıl tamamlayacağınız ve bunları bebeğinizin günlük rutinlerine nasıl dahil edeceğiniz (örneğin banyo zamanı ve giyinme sırasında) size gösterilecektir.
Etkilenen kolu incitmemek için ekstra özen gösterilmesi önemlidir. Duygu azaldığı için bebeğiniz sıcak nesneleri (yani yanma) veya ağrıyı hissetmeyebilir. Bu nedenle sıkıntı göstermeyebilirler ve yaralanıp yaralanmadıklarını söylemek zor olabilir.
Hatırlanması gereken önemli noktalar
- Brakiyal pleksus yaralanmaları doğumda ortaya çıkabilir ve etkilenen kolda zayıflığa veya felce neden olabilir.
- Brakiyal pleksus yaralanması olan çoğu bebek sadece fizik tedavi ile iyileşir.
- Fizyoterapistiniz size esneme hareketleri ve egzersizler verdiyse, mümkün olan en iyi sonucu elde etmek için bunlara evde devam etmeniz önemlidir.
- Her 10 çocuktan biri, kolun işlevini iyileştirmeye yardımcı olmak için ameliyata ihtiyaç duyar.
- Bebeğiniz normalde o kolda ağrı hissetmeyebileceğinden, etkilenen kolu incitmemek için ekstra özen göstermeniz önemlidir.