
Programımız, iyileşme sürecinde size yardımcı olacak ve sizi tatmin edici, aktif bir yaşam tarzına geri götürecektir.
Kanser Rehabilitasyonu
Kanser rehabilitasyonu, kanserli bir hastaya, hastalığın ve tedavilerin belirlediği sınırlar içerisinde maksimum fiziksel, sosyal, psikolojik ve mesleki fonksiyonların kazandırılmasına yardımcı olmak şeklinde tanımlanır.
Son yıllara kadar kanser rehabilitasyonuna gerekli önem verilmemiştir. Kanserli hastalarda prognozun kötü olduğu düşüncesi bu olgularda ileriye dönük planların yapılmasını engellemiştir.
KANSER REHABİLİTASYONU
Kanser Rehabilitasyonu Amaçları
- Mümkün olduğunca aktif kalmanıza ve iş, aile ve diğer yaşam rollerine katılmanıza yardımcı olur
- Kanserin ve tedavisinin yan etkilerini ve semptomlarını azaltır
- Mümkün olduğunca bağımsız kalmanıza yardımcı olur
- Yaşam kalitenizi artırır.
Kanser Rehabilitasyonunun Çözebileceği Sorunlar Nelerdir?
Fiziksel problemler
Kanser ve kanser tedavisi birçok farklı türde fiziksel soruna neden olabilir. Kanser rehabilitasyonu, aşağıdakiler de dahil olmak üzere birçoğunda yardımcı olabilir:
- Ağrı
- Şişme
- Zayıflık ve güç kaybı
- Hareket açıklığı ve esneklik sorunları
- Azalan dayanıklılık
- Radyasyon tedavisinden cilt değişiklikleri
- Lenfödem
- Denge sorunları ve düşme korkusu
- Nöropati veya ellerde veya ayaklarda uyuşma ve karıncalanma
- Tükenmişlik
- Cinsel işlev bozukluğu
- Yutma sorunları
- Çiğneme sorunları
Hareketlilik sorunları
Aşağıdaki konularda zorluk çekiyorsanız kanser rehabilitasyonu yardımcı olabilir:
- Yerden kalkmak
- Sandalyeden kalkmak
- Merdiven çıkma
- Yürüme
- Kıyafet değiştirmek
- Duş
Bilişsel problemler
Bilişsel problemler, bir kişinin zihinsel yetenekleriyle ilgilidir.
- Zorlu-çoklu görev
- Açıkça düşünme zorluğu veya zihinsel bulanıklık
- Hafıza sorunu
Kanser Rehabilitasyonu Evreleri Nelerdir?
Dietz kanser rehabilitasyon programlarını dört faza ayırmıştır: Koruyucu, Restoratif, Destekleyici ve Palyatif evre.
Rehabilitasyonun Koruyucu Evresi
Koruyucu rehabilitasyon, sorunlar ve fonksiyon kaybı oluşmadan veya artmadan önce hastanın eğitimi ile sorunların şiddetinin azaltılmasını amaçlamaktadır. Örneğin cerrahi öncesi hastaya solunum egzersizlerinin öğretilmesi, cerrahi sonrasında hastanın bu egzersizleri daha bilinçli uygulamasını ve solunum yollarını temizlemesini sağlayacaktır.
Rehabilitasyonun Restoratif Evresi
Kanser rehabilitasyonunda restoratif evrede hastalık veya tedavilere bağlı oluşan sorunların aşılması, hastalık öncesi fonksiyonel düzeye hızla dönülmesi ve maksimum kapasitenin kazandırılması amaçlanmaktadır. Tedavisi tamamlanmış kişilerin bağımsızlığını kazanması ve işine dönüşü hedefler arasındadır.
Bu fazda tedavi planı yapılırken hastaların limitasyonları göz önünde bulundurularak hasta ve ailesi için gerçekçi bir amaç belirlenmeli, ve kabul edilebilir bir program yapılmalıdır. Bu evre için gerekli süre hastanın yaşı, mental durumu, motivasyonu ve fiziksel sorunları ile değişiklik göstermektedir. Ayrıca psikolojik adaptasyon da önemli yer tutmaktadır. Bu evrede başarı, hastanın daha önceki aktivitelerine dönmesi ile değerlendirilmektedir. Hasta bir olgu olmaktan çok bir birey konumuna geçmektedir.
Rehabilitasyonun Destekleyici Evresi
Destekleyici evre hastalığın ve tedavi gereksiniminin devam etmesi ve fonksiyonel yetilerde değişiklik olması ile karakterizedir. Bu evrede rehabilitasyonun amacı fonksiyonel değişiklikleri sınırlamak ve fonksiyon kaybının oluşturacağı problemleri azaltmaktır. Hastanın gereksinimleri bu fazda farklılıklar göstermektedir.
Mobilizasyon için yürüteç, tekerlekli sandalye gibi cihazlar kullanılabilir. Hasta eğitimi bu dönemde fonksiyon kaybına adaptasyon üzerine yoğunlaşmalıdır. Yine bu evrede bağımsızlığı sağlamak amacıyla evde belirli düzenlemelerin ve değişikliklerin yapılması gerekli olabilir. Kendine bakım aktiviteleri yanısıra cilt ülserleri ve kontraktürler gibi sekonder problemlerin önlenmesi amaçlanır.
Rehabilitasyonun Palyatif Evresi
Palyatif rehabilitasyon hastalığın terminal döneminde olan hastalara yöneliktir. Bu dönem fonksiyon kaybının ilerlemesi ile karakterizedir. Palyatif tedavinin amacı hastalığa ait komplikasyonların azaltılması veya elimine edilmesi, hasta ve ailesinin fiziksel ve emosyonel olarak rahatlatılmasıdır. Semptomlara özellikle ağrıya yönelik tedavi önemli yer tutmaktadır. Bağımlılığın bu dönemde artmasına karşın, belirli fonksiyonlarda bağımsızlık sağlanması ve evde bakım konusunda aile eğitimi verilmesi gerekmektedir.
Kanser Rehabilitasyonunda Fizyoterapistlerin Rolü Nedir?
Birçok kişi fizik tedaviyi sporla ilgili aktiviteler veya kas-iskelet yaralanmaları için bir müdahale olarak düşünür. Bununla birlikte, fizyoterapistler kalp ve akciğerler (kardiyovasküler), sinirler (nörolojik), cilt, pelvik taban ve iç kulak (vestibüler) ile ilgili çeşitli fonksiyonel bozuklukların tedavisinde ustadırlar. İnsanların günlük yaşamlarında daha iyi işlev görmelerine yardımcı olmak için çeşitli bireyselleştirilmiş müdahaleler sağlayabiliriz.
Özellikle kanser yolculuğu sırasında fizyoterapistlerden yeterince yararlanılmıyor. Kanser tedavisi sırasında bireylerin güçlerini korumalarına, yorgunluk seviyelerini azaltmalarına, ağrıyı en aza indirmelerine ve fonksiyonlarını en üst düzeye çıkarmalarına yardımcı olmak için uygun maliyetli müdahaleler sağlayarak bir hastanın deneyimine önemli bir değer katıyoruz. Nazik ama etkili tedavilerle denge, yürüme ve genel hareketlilik gibi işlevlerde hastayı rehabilite ediyoruz.
Fizyoterapistler iyileştirici bir dokunuş sağlar. Ayrıca bir bireyin güvenini yeniden kazanmasına yardımcı olur. Kanser teşhisi konması, daha önce var olmayan bir güvenlik açığı yaratır ve kişinin kendine olan güvenini gerçekten sarsabilir. Olumlu ve teşvik edici tavır sayesinde bireyler küçük başarılar elde etmekten fayda sağlar.