KÖK HÜCRE TEDAVİSİ

Kök hücre tedavisi, iltihaplanmayı azaltarak ve bağışıklık sistemini modüle ederek vücuttaki hasarlı hücreleri onarmak için tasarlanmış bir rejeneratif tıp şeklidir. Bu, kök hücre tedavisini çeşitli tıbbi durumlar için uygun bir tedavi seçeneği haline getirir.  Kök hücre terapileri, Crohn hastalığı, Multipl Skleroz, Lupus, KOAH, Parkinson, ALS, İnme iyileşmesi ve daha fazlası için yapılan çalışmalarla otoimmün, enflamatuar, nörolojik, ortopedik durumları ve travmatik yaralanmaları tedavi etmek için kullanılmıştır.

Yeni kök hücre tedavileri bu durumları mutlaka iyileştirmese de, öncül, vücudun gereksinimlerin semptomlarını uzun süre hafifletecek kadar kendini iyileştirmesine izin vermektir. Çoğu durumda, bu etki, hastalığın ilerlemesini geciktirmenin yanı sıra hastaların yaşam kalitesini önemli ölçüde artırabilir.

Kök Hücre Nedir?

Kök hücreler, vücutta birçok farklı hücre tipine dönüşebilen özelleşmiş insan hücreleridir. Biyolojide kök hücre, bir organizmanın aynı türden sonsuz sayıda daha fazla hücreye yol açabilen gelişmemiş bir hücresidir. Kök hücreler, farklılaşma adı verilen bir süreçle diğer bazı hücre türlerine de dönüşebilir. Kök hücreler bir vücut onarım sistemi görevi görür ve hastalıktan etkilenenlerin yerini alacak sağlıklı hücreler üretebilir.

Kök hücre Nasıl Elde Edilir?

Kök hücre; embriyonik dokulardan, yağ dokusu ve kemik iliği gibi yetişkin dokulardan da elde edilebilir. Yağ dokuları, yağ dokusu kök hücrelerinin, özellikle kemik iliğine kıyasla bol miktarda kök hücre toplanması, izolasyonu ve çoğaltılmasında avantaja sahiptir.  Hastalarda daha az rahatsızlığa neden olmakta birlikte yağ dokusundan kök hücre elde etmek kolay olduğundan ve çoğu zaman kemik iliği hücrelerinden türetilenlerden daha fazla çoğalma kapasitesine sahip olduğundan, yağ dokusu ideal bir kök hücre kaynağı olarak düşünülebilir.Bu durumda rejeneratif (yenileyici) tıpta kullanım için ideal olarak kabul edilir. Yağ dokusu toplama işlemi, hedeflenecek bölgenin dikkatli bir şekilde belirlenmesi ile başlar. Pratikte ise en sık donör (verici) alanlar uyluk dış, kalça ve karın bölgeleridir. Lokal anestezi altında yapılan işlemde yaklaşık 30 ml yağ özel şırıngalar ile aspire edilerek alınır. Toplanan materyali içeren şırıngalar kapatılır ve 30 dakika bekletilir. Daha sonra üstte kalan sıvı atılır ve çökelti elde edilir, kalan yağı içeren enjektörler kapalı şekilde işlenmek üzere steril bir şekilde laboratuvara gönderilir. Gereken ve uygun yerlere enjekte edilir. Kolajenaz enzimi ile ayrıştırılmış yağ dokusundan türetilen kök hücreler; yağ dokusu, kıkırdak, kemik, iskelet kas sistemi, nöronal hücreler, endotel hücreleri, kardiyomiyositler ve düz kas dokusu hücreleri dahil olmak üzere çeşitli hücresel türlere farklılaşabilmektedir.

Kök Hücre Tedavisi Nasıl Yapılır?

Kök hücre yaygın olarak, periferik kan, kemik iliği ve kordon kanından alınarak kullanılır. Kişinin kendisinden alınan kök hücrenin yine kendisinde yer alan hasarlı bölgeye nakledilmesine otolog nakil; diğer donörlerden alınan kök hücrenin, hastaya nakledilmesine ise allojenik nakil denir. Bazı durumlarda da haploidentik nakil olarak tanımlanan, kök hücrenin kişinin kendisinden alınamadığı ve uygun donör bulunamadığı zamanlarda yarı uyumlu donörden alınan kök hücre ile uygulanan tedavi yöntemi bulunur. Uygun kök hücrenin bulunmasının ardından, hastanın damar yolundan ya da hasarlı bölgenin direkt olarak üzerine enjekte edilir. Tedavinin başarı oranı, hastalığın türü, dönemi ve yaşanan komplikasyonlara göre değişiklik gösterir. Ayrıca bazı durumlarda kök hücre tutunması gerçekleşmeyebilir. Bu durumda kök hücre naklinin tekrarlanması gerekir.

Kök Hücre Tedavisi Hangi Hastalıklarda Kullanılabilir?

Ortopedi ve Travmatoloji Alanında Kök Hücre Tedavisi

• Eklem kıkırdağı zedelenmeleri
• Diz kireçlenmeleri
• İyileşmesi uzamış tendon sorunları
• Kaynamayan kırıklar
• Burkulma dahil bağ yaralanmaları
• Avasküler nekrozlar
• Sporcu yaralanmalarında hızlandırıcı tedavi olarak
• Kıkırdak yaması

Kardiyoloji Alanında Kök Hücre Tedavisi

• Miyokard infarkt-intrakoroner reperfüzyon
• Kalp yetmezliği
• İskemik kalp hastalığı – intramiyokardiyal enjeksiyonlarında)

Nörolojik ve Nörodejeneratif Hastalıklarda Kök Hücre Tedavisi

• Travmatik beyin hasarı
• Spinal kord hasarı
• İnme
• Alzheimer
• Parkinson

Kök Hücre Tedavisi Ağrılı mıdır?

Kök hücre elde edilmesi işlemi sırasında hastaların her hangi bir ağrı ya da acı hissetmemesi için sedasyon uygulanmaktadır. Kök hücre elde edilmesi sırasında hastalar hafif sıkışma ve baskı hissedebilmektedir. Tedavinin uygulanmasında ise enjeksiyon ve cerrahi işleme göre farklı ağrı kesiciler kullanılmaktadır.

Kök Hücre Tedavisinde Başkasının Kök Hücresi Kullanılabiliyor mu?

Kök hücre tedavisi birçok rahatsızlığın tedavisinde uygulanmaktadır. Ortopedi ve Nöroloji alanlarında başkasının kök hücreleri kullanılmamaktadır. Ancak halk arasında çok bilinen kemik iliği nakli gibi durumlarda başkasının kök hücreleri kullanılabilmektedir.

Kök Hücre Tedavisi Kaç Seans Sürmektedir?

Ortopedik rahatsızlıklarda uygulanan kök hücre tedavisi yaşanan soruna ve uygulanan kök hücre işlemine göre değişebilmektedir. Rahatsızlığın durumuna göre bazen birden fazla seans uygulanabilirken genellikle tek seansta amaca ulaşılabilmektedir.

Kök Hücre Tedavisi Ne Kadar Sürer?

Enjeksiyon yöntemiyle yapılan kök hücre tedavilerinde kök hücrenin alınması 15-20 dakika sürmektedir. Ardından kullanılan prosedüre göre 45 dakika ile 2 saat arasında kök hücrenin ayrıştırma süreci vardır. Ardından 1 dakika da enjeksiyon süresi vardır. Bu işlemler esnasında kök hücre alınması ve enjeksiyonu hasta ile ilgilidir. Ayrıştırma süreci hastadan bağımsız yapılır. Bu esnada hasta istirahat eder. Ancak matriks adı verilen örtü şeklindeki taşıyıcılar ile cerrahi olarak gerçekleştirilen kök hücre işlemlerinin süresi yapılacak cerrahi prosedüre göre  1-2 saat sürebilmektedir.

Kök Hücre Tedavileri Kanser Yapar mı?

Hayır. Ortopedi ve travmatoloji alanında uygulanan kök hücre tedavileri kanser oluşumuna neden olduğuna dair bilimsel kanıt yoktur aksine oluşturmadığına dair bilimsel yayınlar mevcuttur.