Vestibüler Rehabilitasyon

Vestibüler rehabilitasyon tedavisi, vestibüler bozuklukların neden olduğu semptomları tedavi etmek ve iyileştirmek için reçete edilen özel bir fizyoterapi şeklidir. Genellikle baş dönmesini, görme sorunlarını ve/veya dengesizliği ve düşmeleri azaltmak için tasarlanmış manuel kafa manevraları ve/veya ilerleyici bir egzersiz programı içerir.

Vestibüler Sistem Nedir?

Vestibüler sisteminiz, başın konumunu ve hareketini algılamanıza yardımcı olur ve kafanızdaki değişiklikleri algıladığında doğru tepki vermenizi sağlar.

1. iç kulak organınızdan 
2. orta beyninizin ve serebellumun vestibüler merkezlerinden 
3. periferik vestibüler sinirlerinizden oluşur.

İç kulaklarınızdaki vestibüler organlar , başın dönüşünü, ileri/geri ve yukarı/aşağı hareketlerini ve baş eğimini ölçen sensörler gibi çalışır. İçinde bulunan yarım daire şeklindeki kanalların birçok halkası nedeniyle genellikle labirent olarak adlandırılır.  Vestibüler sinir , iç kulak organınızı orta beyne ve beyinciği beyninizin arkasına doğru bağlar. Bu vestibüler sinirler, hareket bilgisini işlenmek üzere iç kulaklardan beyninize iletir.

Beyniniz, iç kulak organlarınızdan gelen bilgileri işler, ancak vücudunuzdaki eklemler, kaslar ve tendonlar gibi diğer duyulardan, işitme, dokunma ve hatta hafıza ve duygu gibi işlevlerden yedek bilgi alır. Ardından, her duruma uygun şekilde tepki vermeniz için gözleriniz, gövdeniz ve uzuvlarınızdaki kaslara sinir uyarıları gönderir.

Vestibüler Rehabilitasyon Semptomları Nelerdir?

• Vertigo (dönme hissi)
• Genel baş dönmesi veya sersemlik
• Mide bulantısı, kusma, yorgunluk
• Boyunda gerginlik, sertlik ve/veya ağrı
• Dengesizlik ve yürüme zorluğu
• Baş ağrısı
• Sık düşme
• Görme sorunları (çift görme, baş hareketiyle titrek görme, odaklanma güçlüğü, ekranlara zayıf tolerans)
• Konsantrasyon güçlüğü, hafif hafıza sorunları

Vestibüler Rehabilitasyon Tedavisini Nasıldır?

Vestibüler rehabilitasyon egzersizlerinin öğrenilmesi zor değildir ancak başarıya ulaşmak için hasta tarafından yüksek derecede tutarlılık gerektirir. Genellikle egzersizleri günde en az 2-3 kez yapmanızı tavsiye ederiz, bu sıkıcı olabilir veya yoğun bir programa dahil edilmesi zor olabilir. Egzersizlerin günlük rutininize daha kolay dahil edilebilmesi için hastalarımıza düzenli bir program oluşturmalarını öneriyoruz.

Çoğu durumda, hastalar vestibüler rehabilitasyon egzersizlerinin semptomlarını bir şekilde artıracağını fark edeceklerdir. Genel olarak bu, egzersizleri düzgün yaptığınız ve vestibüler sisteminizi uygun şekilde uyardığınız anlamına gelir. Ancak zaman ve tutarlı çalışma ile semptomlarınız daha yönetilebilir hale gelene ve çoğu durumda tamamen çözülene kadar azalmalıdır. 

Vestibüler Rehabilitasyon Egzersizleri Nelerdir?

Alışma Egzersizleri

Baş hareketi veya görsel uyaranlar nedeniyle oluşan baş dönmesi semptomlarını tedavi etmek için kullanılır. Bu hastalar tipik olarak başlarını hızla çevirdiklerinde veya ayakkabılarını bağlamak için öne doğru eğilmek veya yukarı bakmak gibi pozisyon değişiklikleri ile baş dönmesinin arttığını bildirirler.

Alışma egzersizleri, marketler ve yoğun spor salonları gibi görsel olarak uyarıcı ortamlarda ve ayrıca ekranlara bakarken zorluk çeken hastalar için de uygundur.

Bir alışma egzersizinin birincil amacı, baş dönmesine neden olan belirli hareketlere veya görsel uyaranlara tekrar tekrar maruz kalma yoluyla semptomları azaltmaktır. Bu egzersizler, merkezi sinir sisteminin uyaranlara kademeli olarak alışmasını sağlamak için hafif düzeyde semptomları uyarmak üzere tasarlanmıştır. Belirtilerdeki artış yalnızca geçici olmalı ve 15-20 dakika sonra başlangıç düzeyine geri dönmelidir. Zamanla ve programa mükemmel bir uyumla, beyin iç kulak sisteminden aldığı anormal sinyalleri görmezden gelmeyi öğrendiğinden, bu egzersizlerle baş dönmesinin yoğunluğu azalmalıdır.

Bakış Sabitleme Egzersizleri

Bakış sabitleme egzersizleri, baş hareketleri sırasında görme keskinliğini ve kararlılığı geliştirmek için kullanılır. Bu egzersizler, okurken, yürürken, pozisyon değiştirirken veya ortamdaki nesneleri tanımlamaya çalışırken görsel dünyasının kıpırdadığını, sallandığını, kaydığını veya hareket ettiğini bildiren hastalar için önerilir. Bakış stabilitesini artırmak için çok yaygın bir egzersiz, başınızı birkaç dakika boyunca tekrar tekrar ileri geri veya yukarı ve aşağı hareket ettirirken bir nesneye odaklanarak VOR (vestibüler-oküler refleks) üzerinde çalışmayı içerir.

Denge Eğitim Egzersizleri

Denge eğitimi egzersizleri, vestibüler rehabilitasyonun temelidir ve hastaların günlük yaşam, iş ve boş zaman aktivitelerine veya fiziksel aktivitelere daha başarılı bir şekilde katılabilmeleri için kullanılır. Dengenizin birkaç ölçüsünü değerlendirdikten sonra, fizyoterapistiniz size orta düzeyde zorlayıcı ancak bunları yaparken düşmemeniz için yeterince güvenli egzersizler sağlayacaktır. Sonuç olarak, bu denge egzersizleri, dışarıda, engebeli zeminde yürüme veya karanlıkta çevrenizde gezinme yeteneğinizi geliştirmenize yardımcı olacaktır. Kapsamlı bir denge eğitimi programı, dengenizi korurken oturma, ayakta durma, yürüme, dönme, eğilme ve uzanma becerilerinizi geliştirmeye yardımcı olmalıdır. Vestibüler fizyoterapinin amacı, koşu veya spor da dahil olmak üzere, istediğiniz birçok aktiviteye geri dönmenize yardımcı olmaktır.

Ek vestibüler rehabilitasyon tedavisi egzersizi şunları içerebilir:

• görsel hedefleme ve izleme egzersizleri
• yakın ve uzak görsel kaydırma için yakınsama egzersizi
• yürüme ve hareketlilik egzersizleri
• boyun germe ve güçlendirme
• ikili veya çoklu uyaran koordinasyonu
• duruş eğitimi

Vestibüler Rehabilitasyon Sonuçları Nelerdir?

Beklenen vestibüler rehabilitasyon sonuçları şunları içerir:

• Baş dönmesi semptomlarında azalma
• Azalmış mide bulantısı veya kusma
• Odak veya konsantrasyon ve hafızada artma
• Ayakta veya otururken geliştirilmiş denge
• Düşme riskinde azalma
• Bakışları veya görüşü sabitleme yeteneği ve yakındaki ve uzaktaki nesneleri takip etme veya bunlara odaklanma yeteneğinde gelişme
• Geliştirilmiş boyun hareketliliği
• Daha az yorgunluk ve daha iyi uyku
• Kaygı ve depresyonda azalma ve stresle daha iyi başa çıkma yeteneği
• İstenen faaliyetlere ve hobilere geri dönmek için artan güven

DİKKAT!

Daha önce de vurgulandığı gibi, hiçbir vestibüler rehabilitasyon egzersiz programı birbirinin aynısı değildir. Egzersiz programınız, yaşam tarzınıza, mesleğinize ve rollerinize bağlı olarak spesifik bozukluklarınızı ve zorluklarınızı ve sınırlamalarınızı belirleyen bir fizyoterapist tarafından geliştirilmelidir. . İnternette bulduğunuz bazı egzersizleri denediyseniz ve herhangi bir değişiklik görmediyseniz, egzersizler size özel olarak uygun gelmemiş olabilir! 

Daha Detaylı Bilgi İçin Bizimle İletişime Geçin..