Serebral Palsi

SEREBRAL PALSİ

Çocukluk çağında en sık görülen fiziksel engel olan serebral palsi, doğumdan önce veya bebeklik döneminde beyinde meydana gelen hasardan kaynaklanır. Serebral palsili kişilerde duruş, duyusal algı, iletişim, hareket ve diğer işlevleri etkileyen nörolojik ve kas-iskelet sorunları olabilir.

Doğumdan önce, doğum sırasında veya doğumdan sonra beyinde meydana gelen yaralanmalar serebral palsiye neden olabilir.Serebral palsi belirtileri genellikle ilk olarak bebeklerde ve küçük çocuklarda fark edilir.Serebral palsiden etkilenen çocukların neredeyse yarısında hipertoni (aşırı kas gerilimi) veya spastisite (artmış tendon refleksleri ile birlikte aşırı kas gerilimi) gelişir.

Serebral Palsi Nedir?

Serebral palsi (SP), hareketi ve kas tonusunu etkileyen bir durumdur. Çoğu durumda kesin neden bilinmemekle birlikte, beyinde motor işlevi kontrol eden alanlarda anormal gelişme veya hasar olduğunda bozukluk ortaya çıkar. SP, her 1000 canlı doğumdan yaklaşık üçünde gelişir.

Serebral Palsi Nedenleri Nelerdir?

Çoğu durumda, nedeni bilinmemektedir. Birçok faktör beyin gelişimi ile ilgili sorunlara yol açabilir. Bazıları şunları içerir:

Genetik bozukluklara veya beyin gelişiminde farklılıklara neden olan gen mutasyonları
Gelişmekte olan fetüsü etkileyen anne enfeksiyonları
Fetal inme, gelişmekte olan beyne giden kan akışının bozulması
Anne karnında veya yenidoğan olarak beyin içine kanama
Beyinde veya çevresinde iltihaba neden olan bebek enfeksiyonları
Motorlu araç kazası, düşme veya fiziksel istismar gibi bir bebekte travmatik kafa travması
Zor doğum veya doğumla ilgili olarak beyne giden oksijen eksikliği

Serebral Palsi Belirti ve Semptomları Nelerdir?

Bebeklerde serebral palsi, çocuğun gelişimini büyük ölçüde etkileyebilecek çok sayıda fiziksel ve nörolojik semptomlara neden olabilir. Bu serebral palsi semptomları , beyin hasarının ciddiyetine ve yerine bağlı olarak her çocukta farklılık gösterebilir.

Fiziksel Semptomlar

Kontraktürler (kasların kısalması)
Salya akıtma
Abartılı veya sarsıntılı refleksler
Disket kas tonusu
gastrointestinal problemler
İdrar kaçırma
İstemsiz hareketler veya titreme
Koordinasyon ve denge eksikliği
Yutma veya emme sorunları
Vücudun bir tarafında hareketle ilgili problemler
Sert kaslar (spastisite)

Nörolojik Semptomlar

Sıvı dengesizliği (hidrosefali) nedeniyle kranial basınç oluşumu
Davranış sorunları
Gecikmiş motor beceri gelişimi
Konuşma ve dil ile ilgili zorluk (dizartri)
Duyusal bozukluklar
Görme/işitme bozuklukları

Serebral palsili bebeklerde fark edilmeyen gelişimsel gecikmeler olabileceğinden, ebeveynler ve bakıcılar çocuklarının gelişimsel kilometre taşlarının zaman çizelgesini izlemelidir .

Serebral Palsi Risk Faktörleri Nelerdir?

Bir dizi faktör serebral palsi riskinin artmasıyla ilişkilidir.

Anne Sağlığı

Hamilelik sırasında belirli enfeksiyonlar veya toksik maruziyet, bebek için serebral palsi riskini önemli ölçüde artırabilir. Enfeksiyon veya ateşin tetiklediği iltihaplanma, doğmamış bebeğin gelişmekte olan beynine zarar verebilir.

Sitomegalovirüs. Bu yaygın virüs, grip benzeri semptomlara neden olur ve bir annenin hamilelik sırasında ilk aktif enfeksiyonunu geçirmesi durumunda doğum kusurlarına yol açabilir.

Alman kızamığı (kızamıkçık). Bu viral enfeksiyon bir aşı ile önlenebilir.

Uçuk. Bu enfeksiyon hamilelik sırasında anneden çocuğa geçerek rahmi ve plasentayı etkileyebilir.

Frengi. Bu cinsel yolla bulaşan bakteriyel bir enfeksiyondur.

Toksoplazmoz. Bu enfeksiyona, kontamine yiyecek, toprak ve enfekte kedilerin dışkısında bulunan bir parazit neden olur.

Zika virüsü enfeksiyonu. Bu enfeksiyon sivrisinek ısırıkları yoluyla yayılır ve fetal beyin gelişimini etkileyebilir.

Rahim içi enfeksiyonlar. Bu, plasenta veya fetal zarların enfeksiyonlarını içerir.

Toksinlere maruz kalma. Bir örnek, metil cıvaya maruz kalmaktır.

Diğer durumlar. Serebral palsi riskini hafifçe artırabilecek anneyi etkileyen diğer durumlar arasında tiroid problemleri, preeklampsi veya nöbetler yer alır.

Bebek Hastalığı

Yeni doğmuş bir bebekte serebral palsi riskini büyük ölçüde artırabilen hastalıklar şunları içerir:

Bakteriyel menenjit. Bu bakteriyel enfeksiyon, beyni ve omuriliği çevreleyen zarlarda iltihaplanmaya neden olur.

Viral ensefalit. Bu viral enfeksiyon, benzer şekilde beyni ve omuriliği çevreleyen zarlarda iltihaplanmaya neden olur.

Şiddetli veya tedavi edilmemiş sarılık. Sarılık, cildin sararması olarak ortaya çıkar. Durum, “kullanılmış” kan hücrelerinin belirli yan ürünleri kan dolaşımından filtrelenmediğinde ortaya çıkar.

Beyne kanama. Bu duruma genellikle bebeğin anne karnında veya erken bebeklik döneminde felç geçirmesi neden olur.

Hamilelik ve Doğum Faktörleri

Her birinin potansiyel katkısı sınırlı olsa da, artan serebral palsi riskiyle ilişkili ek gebelik veya doğum faktörleri şunları içerir:

Düşük doğum ağırlığı. 2,5 kilodan daha hafif olan bebeklerde serebral palsi gelişme riski daha yüksektir. Doğum kilosu düştükçe bu risk artar.

Birden fazla bebek. Rahmi paylaşan bebek sayısı arttıkça serebral palsi riski artar. Risk, erken doğum ve düşük doğum ağırlığı olasılığı ile de ilişkilendirilebilir. Bebeklerden biri veya daha fazlası ölürse, hayatta kalanların serebral palsi riski artar.
Erken doğum. Prematüre doğan bebeklerin serebral palsi riski daha yüksektir. Bebek ne kadar erken doğarsa serebral palsi riski o kadar artar.

Serebral Palsi Nasıl Teşhis Edilir?

Serebral palsi genellikle 18 ay ile 5 yaş arasında herhangi bir yerde teşhis edilir. Bebeklerde serebral palsi belirtilerini ilk fark edenler ebeveynler ve bakıcılar olsa da, doktorlar çocuk büyüdükçe daha fazla semptom gözlemlenene kadar acil tanı koymaktan genellikle çekinirler.

Beyin hasarı aramak için görüntüleme testleri kullanılarak serebral palsi tanısı konur

Serebral palsiyi teşhis etmek için kullanılan görüntüleme testleri şunları içerir:

Bilgisayarlı tomografi (BT) taramaları
Kranial ultrasonlar
Elektroensefalogramlar (EEG)
Manyetik rezonans görüntüleme (MRI) taramaları

Çocuğunuzun serebral palsinin gelişimsel belirtilerini gösterdiğini düşünüyorsanız, bir uzmana görünmeniz önemlidir. Bir serebral palsi uzmanı çocuğunuzu muayene edebilir ve durumunu teşhis etmek için testler yapabilir.

Erken belirtiler şunlardır;

Bebeğiniz, gereksiz yere çok ağlıyor, mutlu etmekte zorlanıyor, susturamıyorsanız
Ellerini, başparmakları avuç içinde olacak şekilde yumulu tutuyor ve açmıyorsa
Bir yaşından önce bebeğinizin, sağ elli veya solak olduğunu düşündürecek şekilde el kullanımında asimetri varsa
Kol ve bacaklarının hareketlerinde asimetri varsa,
Başını yeterince dik tutmuyor, sizi görünce izlemiyor, gülümsemiyorsa, en yakın çocuk hekimi ile görüşmeniz uygun olur.

Serebral Palsi Tedavisi Nedir?

Serebral palsinin semptomlarını aktif olarak tedavi etmek, bir çocuk yetişkinliğe geçerken en yüksek yaşam kalitesini sağlamanın en iyi yoludur.

Serebral palsili bebekler beyin gelişimine yardımcı olmak için erken tıbbi müdahale gerektirebilir. Bu süre zarfında çocuğun bazı hareket kısıtlamalarını düzeltmek veya iyileştirmek için daha fazla fırsat vardır.

İlaç tedavisi

İlaç , istemsiz hareket, nöbetler ve spastisite dahil olmak üzere serebral palsinin bazı semptomlarını tedavi etmek için kullanılabilir.

Terapi

Terapi, hareketliliği ve beyin bilişini geliştirmek için kullanılabilir.

Fizik tedavi : Ağrı ve kas sertliğini gidermenin yanı sıra dengeyi, koordinasyonu ve genel hareketliliği geliştirmeye yardımcı olur. Fizyoterapistler, çocuğunuzun daha özgürce hareket etmesine ve daha bağımsız yaşamasına yardımcı olmak için özel ekipman kullanacaktır.

Ergoterapi : Serebral palsili çocukların ince motor becerilerini ve bilişsel yeteneklerini geliştirerek günlük görevleri ve aktiviteleri nasıl tamamlayacaklarını öğrenmelerine yardımcı olur.

Konuşma terapisi : Çocukların iletişim ve dil becerilerini geliştirmelerine yardımcı olur. Bu terapi türü, çocuklara öğrenme ve sosyalleşme konusunda güven verir. Konuşma terapisi, yemek yeme ve yutma güçlüğü çeken çocuklara da yardımcı olabilir.

Ameliyat

Şiddetli hareket kabiliyeti ve kas sorunları olan çocuklar için ameliyat önerilebilir. Serebral palsi ameliyatı bacaklar, ayak bilekleri, ayaklar, kalçalar, bilekler ve kollardaki hareketlerle ilgili sorunları düzeltebilir veya iyileştirebilir. Vücudun bu bölgelerindeki hareketi iyileştirmek için kaslar, tendonlar, kemikler ve sinirler çalıştırılır.

Serebral Palsi Rehabilitasyonu Nasıl Olmalı?

Rehabilitasyonun amacı:

Vücutta oluşabilecek yapısal bozuklukları önlemek, oluşmuş yapısal problem var ise düzeltmek.

Serebral palsili (spastik) çocuklarda, kasılma nedeniyle hep aynı pozisyonda duran

kaslarda zaman içersinde kısalmalar görülür. Bunun sonucunda eklem hareket açıklığı tamamlanamaz. Tedavinin ilerleyen dönemlerinde, beyindeki gelişmeye bağlı aktif hareket ortaya çıktığında, yapısal bozukluk ortaya çıktığından dolayı çocuk istenilen hareketi yapamaz.

Çocuğun fonksiyonel kapasitesini arttırmak.

Serebral palsili çocukların günlük yaşantıda bağımsızlığını kazanması için gelişim evrelerindeki fonksiyonları tamamlaması gerekir.Bu fonksiyonlar:

Baş kontrolü, ön kollar üzerinde durma, eller üzerinde durma, dönme, sürünme, oturma, emekleme, diz üstü durma, ayakta durma ve yürümedir.