DİZ PROTEZİ

Diz protezi ameliyatı (artroplasti), hasarlı, yıpranmış veya hastalıklı bir dizin yapay bir eklemle değiştirilmesini içeren yaygın bir ameliyattır.

Amaç diz ekleminin tekrar hareket etmesidir. Hareket ederkende ağrı oluşturmaması, hareket açıklığının tama yakın korunması diz protezi cerrahinin ana hedeflerinden biridir.

Diz protezi ameliyatı ile ağrıda azalma ve günlük aktiviteleri rahat yapabilme anlamında başarı oranı %90 üzerindedir. Ancak ameliyat sonrası koşma, zıplama, tenis, kayak gibi dizleri yüksek strese maruz bırakan aktivitelerden ömür boyu uzak durulması gerekebilir. Yürüyüş, yüzme, bisiklet, hafif danslar gibi dizleri zorlamayan aktiviteleri yapmak mümkün olabilir. 

Çoğu 60 ila 80 yaş arasındaki kişilerde gerçekleştirilmesine rağmen, her yaştan yetişkin diz protezi için düşünülebilir.

Diz Protezi Ameliyatının Nedenleri Nelerdir?

Diz protezi ameliyatı genellikle diz eklemi aşındığında veya hasar gördüğünde, hareket kabiliyetiniz azaldığında ve dinlenirken bile ağrınız olduğunda gereklidir.

Diz protezi ameliyatının en yaygın nedeni osteoartrittir . Diz hasarına neden olan diğer sağlık durumları şunlardır:

  • Romatizmal eklem iltihabı
  • Hemofili
  • Gut
  • Olağandışı kemik büyümesine neden olan bozukluklar
  • Kan temini problemlerini takiben diz ekleminde kemik ölümü
  • Diz yaralanması
  • Ağrı
  • Kıkırdak kaybı ile diz deformitesi

Diz Protezi Ameliyatı Kimlere Önerilir?

Diz protezi büyük bir ameliyattır, bu nedenle normalde yalnızca fizyoterapi veya  steroid enjeksiyonları gibi diğer tedavilerin  ağrıyı azaltmaması veya hareketliliği iyileştirmemesi durumunda önerilir.

Aşağıdaki durumlarda size diz protezi ameliyatı önerilebilir:

diz protezi

  • Diz ekleminizde şiddetli ağrı, şişlik ve sertlik varsa ve hareket kabiliyetiniz azalmışsa
  • Diz ağrınız yaşam kalitenizi ve uykunuzu etkileyecek kadar şiddetliyse
  • Alışveriş yapmak veya banyodan çıkmak gibi günlük işler zor veya imkansız hale geldiyse
  • Ne çalışabiliyorsunuz ne de sosyal bir hayatınız varsa

Ayrıca, hem büyük bir ameliyatla hem de sonrasındaki rehabilitasyonla başa çıkacak kadar iyi olmanız gerekir.

Diz Protezi Ameliyatı Türleri Nelerdir?

2 ana ameliyat türü vardır:

  • Total diz protezi – diz ekleminizin her iki tarafı değiştirilir
  • Kısmi diz protezi – daha kısa bir hastanede kalış ve iyileşme süresi ile daha küçük bir operasyonda ekleminizin sadece 1 tarafı değiştirilir.

Fizik Tedavi

Ameliyat Öncesi

Ameliyat sonrası rehabilitasyon egzersizleri ameliyattan önce öğretilebilir, böylece hastalar total diz protezi ameliyatından hemen sonra uygun egzersizleri daha etkili bir şekilde yapabilirler. 

Ameliyat öncesi fizik tedavide postüral kontrol , fonksiyonel alt ekstremite egzersizleri ve bilateral alt ekstremiteler için kuvvetlendirme egzersizlerine odaklanmalıdır . 

Ameliyat öncesi fizyoterapinin total diz artroplastisini takiben hasta sonuç skorları, alt ekstremite gücü, ağrı, hareket açıklığı veya hastanede kalış süresi üzerindeki etkinliğini destekleyen kanıtlar vardır.

Ameliyat Sonrası

 

Fizyoterapi , total diz protezi sonrası hastanın fiziksel fonksiyonunu, hareket açıklığını ve ağrısını iyileştirmek için etkili bir yöntemdir.

Faz I: Ameliyat sonrası 2-3 haftaya kadar 

  • Hasta eğitimi: ağrı bilimi, ağrı yönetimi, ev egzersizlerinin önemi, rehabilitasyon hedefleri ve beklentileri belirleme
  • 90 dereceye kadar aktif ve pasif diz fleksiyonu ve tam diz ekstansiyonu elde etme. Cerrahi insizyonu korumak ve doku iyileşmesini korumak için ilk 2 haftada pasif diz fleksiyon hareket açıklığı testini 90 derecenin altında tutun
  • Minimum ağrı ve şişme elde etmeyi hedefleme
  • Tam ağırlık taşıma elde etme
  • Hareketlilik ve günlük yaşam aktivitelerinde bağımsızlığı hedefleme

Egzersizler:

  • Ayak bileği plantarfleksiyonu/dorsifleksiyonu
  • Dizin arkasında bir yastık veya rulo havlu kullanarak güçlendirme
  • İzometrik diz uzatma
  • Diz ve kalça fleksiyonu/ekstansiyonu
  • Düz bacak kaldırma
  • İzometrik kalça kasılması
  • Kalça addüksiyonu
  • Köprüleme

Faz II: Ameliyat sonrası 4-6 haftaya kadar

  • İyi, istemli kuadriseps kas kontrolü sağlama
  • 105 derecelik aktif diz fleksiyon hareket açıklığına ulaşma
  • Tam diz uzatma elde etme
  • Minimum veya sıfır ağrı ve şişmeyi hedefleme

Yürüme ve merdiven çıkma gibi fonksiyonel görevler için tam diz ekstansiyonuna ulaşmak çok önemlidir. Bu aşamada, skar hareketliliğini iyileştirmek için doku mobilizasyon teknikleri kullanılabilir.

Faz III: Ameliyat sonrası 6-8 haftaya kadar

  • Nöral adaptasyonun ötesinde hipertrofi sağlamak için güçlendirme egzersizleri
  • Alt ekstremite fonksiyonel egzersizleri
  • Denge ve propriyosepsiyon eğitimi

Faz IV: 8-12 hafta, ameliyat sonrası 1 yıla kadar

  • Bağımsız egzersizleri hedefleme
  • Güçlendirme, denge ve propriyosepsiyon eğitimini içeren düzenli egzersize devam etme.

SIK SORULAN SORULAR

Diz protezi ameliyatı ne kadar sürede iyileşir?

İyileşme süreleri kişiden kişiye değişir. Çoğu insan birkaç hafta içinde günlük aktivitelerine dönebilir. Bir kişinin belirli sporlara dönmesi 6 aydan bir yıla kadar sürebilir (koşu ve basketbol oynamak gibi bazı yüksek etkili faaliyetlerden tamamen vazgeçilebilir)

Diz protezi kaç sene dayanır?

Diz protezlerinin ömrü kullanıma bağlı değişmekle birlikte ortalama 20-25 yıl civarındadır.

Diz protezi ameliyatı kaç yaşında takılır?

Diz protezi genel olarak yaşlı kişilere uygulanır. Diz protezi ameliyatı olan bir hastanın ortalama yaşı 65 civarındadır . Genel olarak, cerrahlar 50 yaşın altındaki herkesi diz protezi için genç olarak kabul eder.

Diz protezi yapılmazsa ne olur?

Diz protezi ameliyatını geciktirmeye devam etmek , yürüyememe, çalışamama ve normal günlük görevleri yerine getirememe gibi ciddi sonuçlara yol açabilir . Bir hasta diz ameliyatı olmak için ne kadar uzun süre beklerse, ameliyat o kadar karmaşık hale gelebilir.

Diz protezi olan koşabilir mi?

Koşmaya ancak altı ay sonra başlamanız daha güvenli olacaktır. Bunun nedeni, vücudun iyileşmesinin uzun zaman almasıdır. Bu sadece kaslarınızı güçlendirmekle ilgili değil. Yeni diz yüzeylerinin tutturulduğu kemiğin de oturması ve stabilize olması için zaman gerekir.

Iki diz aynı anda ameliyat edilir mi?

Edilebilir.Her iki dizini aynı anda değiştirmek hastaların normal hayatlarına daha çabuk dönmelerini sağlar.

Hastaların, artrit dışında, altta yatan herhangi bir tıbbi problemi olmayan mükemmel bir sağlık durumu olmalıdır. Kalp veya akciğer hastalığı öyküsü olmamalıdır. Ayrıca, çift diz protezinin gerektirdiği yoğun rehabilitasyon için psikolojik olarak hazırlanmaları gerekir. Dikkatli hasta seçimi ile iki taraflı diz protezi için genel başarı oranı yüksektir. 

Diz protezi ameliyatından sonra varis çorabı kaç gün giyilir?

Eve gittikten sonra, genellikle 10 ila 30 gün arasında, şişme eğilimi ortadan kalkana kadar giyin . 

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Whatsapp İletişim
1
Hemen Ara